Dostrzec uczniów z pokolenia płatków śniegu

Dane policyjne i statystyki telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży (116 111), który od 2008 r. prowadzi Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, dowodzą, że z roku na rok coraz więcej jest takich przypadków. Konsultanci Fundacji podejmują miesięcznie ponad sto interwencji ratujących życie lub zdrowie dzieci i młodzieży szkolnej doświadczających kryzysu psychologicznego, stanu paniki, porażki, życiowej klęski. Przerażają też wyniki raportu dotyczącego stanu psychicznego dzieci i młodzieży – tak źle nie było jeszcze nigdy. Połowa uczniów w Polsce ma skrajnie niską samoocenę, co trzecie dziecko nie ma chęci do życia, blisko 9% z nich deklaruje podjęcie próby samobójczej.

I tu pojawiają się niezwykle ważne pytania: Co na to wszystko nauczyciele i specjaliści szkolni? Czy widzą potrzebę wspierania uczniów w ich zmaganiach ze sobą i światem? Czy udaje się im wychwycić na czas niepokojące sygnały? Czy są na te wyzwania odpowiednio przygotowani? Jakie mają zasoby, żeby dostrzec, że uczeń jest w poważnej opresji, a jego stan psychiczny wymaga pomocy, interwencji, zatroszczenia się o zdrowie psychiczne? Nie znam na nie dobrej odpowiedzi. Każda szkoła jest przecież inna, a w każdej z nich różni są też nauczyciele. Marzy mi się jednak, by te pytania były zarzewiem debaty zainicjowanej przez pedagogów szkolnych, psychologów i pedagogów specjalnych w szkołach i placówkach oświatowych, przedmiotem uczciwej autoanalizy i refleksji grona pedagogicznego.

„Czy w twoim życiu dzieje się coś złego?”

Nie chodzi o to, by nauczyciele i pedagodzy szkolni stali się specjalistami od interwencji kryzysowej czy zastępowali w swoich poczynaniach psychoterapeutów. Idzie o to, by w ich relacje z uczniami rzeczywiście wprowadzić:

• Zasady otwartej, zdrowej i bezpiecznej komunikacji. Komunikacja nauczyciela z uczniem to nie jest wojna sił przeciwnych, to jest po prostu wyc...