Organizacja wycieczek szkolnych w pigułce

Najlepszym sposobem na tzw. zresetowanie organizmu jest zmiana otoczenia i wyjazd w bliższe bądź dalsze ciekawe okolice oraz zmiana organizacji dnia. Biorąc pod uwagę możliwości edukacyjne szkoły, najczęściej uczniowie i nauczyciele korzystają z następujących form organizacyjnych o charakterze turystycznym, rekreacyjnym lub sportowym:
 

W dokumentacji zebranej w czasie przygotowywania wycieczki powinny znajdować się [2, 4]:

• Karta wycieczki (zgodna z załącznikiem rozporządzenia MEN z dnia 25 maja 2018 r., poz. 1055).
• Lista uczestników (zawierająca dane: imię, nazwisko, telefon kontaktowy do rodziców/opiekunów, klasa, PESEL, liczba opiekunów, imię i nazwisko kierownika).
• Karta wyjścia (w przypadku wycieczek – wyjść jednodniowych), zawierająca dane: datę, klasę, godzinę wyjścia i powrotu do szkoły, cel i miejsce wyjścia, liczbę uczestników, imię i nazwisko opiekuna wraz z numerem telefonu).
• Oświadczenie rodzica/opiekuna: wyrażenie zgody na uczestnictwo dziecka w wycieczce.
• Oświadczenie ucznia o zapoznaniu się i akceptacji regulaminu i programu wycieczki.
• Szczegółowy harmonogram i program wycieczki (obejmujący każdy dzień),.
• Zadania opiekuna(-ów) wraz z jego(ich) podpisem.
• Umowy z organizatorem wycieczki (firmą turystyczną) lub poszczególnymi osobami (przewoźnikiem, właścicielem bazy noclegowej, żywieniowej).
• Informację o zgłoszeniu organizacji wyjazdu zagranicznego przez dyrektora szkoły organowi sprawującemu nadzór (Kuratorium Oświaty).
• W przypadku wycieczki zagranicznej również Listę Podróżujących dla Wycieczek w Unii Europejskiej (załącznik do rozporządzenia MSWiA z dnia 22 września 2005 r., Dz. U. Nr 188, poz. 1582) wraz z potwierdzeniem ubezpieczenia uczestników (nazwa firmy ubezpieczającej, numer polisy i jej kserokopię).

Najważniejsze zasady przygotowywania i prowadzenia wycieczek [3]:

• Zapewnienie bezpieczeństwa podopiecznym (zawsze są pod opieką, czas wolny podczas wyjazdu nie powinien mieć miejsca, ewentualnie zaplanować go w miejscu, gdzie duża przestrzeń wraz z poruszającymi się po niej dziećmi jest widoczna, np. rynek miasta).
• Dostosowanie poszczególnych elementów planowania wycieczki (terminu, miejsca, czasu trwania, długości i rodzaju tras marszowych) do wieku i poziomu sprawności dzieci, a czasem i ich stanu zdrowia (niezbędne informacje o alergiach, chorobach przewlekłych, problemach zdrowotnych itp.).
• Przygotowanie/zebranie niezbędnych dokumentów (karta i program wycieczki, oświadczenia rodziców o wyrażeniu zgody na wyjazd dzieci, spis niezbędnego wyposażenia uczestnika, regulaminy, lista uczestników z danymi typu: imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, adres zamieszkania, PESEL, numery telefonów kontaktowych do opiekunów, ubezpieczenie grupy wraz z opiekunami, o ile stanowi ono część wchodzącą w organizację wycieczki).
• Zapoznanie uczestników z regulaminem wycieczki, oświadczenie każdego z uczestników o zapoznaniu się z nim.
• Przeprowadzenie z rodzicami spotkania informacyjnego przed wycieczką (szczegółowe informacje o przebiegu wycieczki – programie, obowiązującym regulaminie, stanie zdrowia uczestników i ewentualnych lekach, które muszą zażywać, ustalenie wielkości kieszonkowego i sposobu przechowywania).
• Przygotowanie apteczki z wymaganą zawartością (m.in. bandaże, plastry, gazy, opatrunki, rękawiczki gumowe, nożyczki), oddanie jej pod opiekę kierownikowi oraz jednemu z opiekunów.
• Przydzielenie uczestnikom określonych zadań do zrealizowania podczas wycieczki, np. przygotowanie informacji na temat określonych miejsc, obiektów, fauny, flory, zabytków, znanych osób z tego rejonu itp.
• Podczas dłuższych marszy zapewnienie dodatkowego prowiantu i napojów (np. każdy uczestnik otrzymuje do własnego plecaka określony prowiant).
• Po każdej zmianie organizacyjnej (marszu, zwiedzaniu) sprawdzić liczebność grupy.
• Przeprowadzenie wieczornego podsumowania dnia z całą grupą: pochwały, ocena zachowania, plany na kolejny dzień, sposób przygotowania się, przydzielenie obowiązków poszczególnym osobom.
• Dopilnowanie oraz sprawdzenie przed wyjściem ubioru i obuwia uczestników (ich dostosowanie do warunków pogodowych, posiadanie dodatkowej odzieży ochronnej przeciwdeszczowej, odpowiednich butów sportowych bądź turystycznych).
• Dbanie o punktualność (wychodzenie zgodnie z zaplanowaną godziną, przybycie na miejsce itp.).
• Na wycieczki organizowane na terenie Polski wyraża zgodę dyrektor szkoły, który również wyznacza kierownika oraz zatwierdza kartę wycieczki. Nauczyciel pełniący funkcję opiekuna ucz...