Psychologia sportu – jak wykorzystać wybrane zagadnienia na zajęciach WF?

Czym zatem zajmuje się psychologia sportu? Od strony teoretycznej bada, wyjaśnia i opisuje psychologiczne aspekty występujące w sporcie. Praktycy wykorzystują uzyskane na tej podstawie teorie, metody i techniki w celu poprawy osiągnięć i ogólnego funkcjonowania osób uprawiających sport. Typowe obszary pracy w psychologii sportu to między innymi: prawidłowe wyznaczanie celów, radzenie sobie ze stresem, umiejętność koncentrowania się na „tu i teraz”, wzmacnianie pewności siebie, poprawa komunikacji między zawodnikami i trenerami. Sportowcy stają się bardziej świadomi korzyści wynikających ze współpracy z psychologiem sportowym. Nie ma wątpliwości, że psychika odgrywa niebagatelną rolę, wówczas gdy rywalizujący ze sobą zawodnicy reprezentują najwyższy poziom w swoich dyscyplinach. Wtedy o zwycięstwie decydują szczegóły, a rezerwy często tkwią właśnie „w głowie”. Sportowcy często podkreślają, że w decydujących momentach rywalizacji to właśnie psychika odgrywa kluczową rolę. Koronnym przykładem potwierdzającym powyższe słowa jest to, co powtarzał Adam Małysz: „koncentruję się tylko na oddaniu dwóch dobrych skoków, a nie na zwycięstwie”.
Powyższe słowa odnoszą się do sportu przez duże „S”, ale wszystkie opisane powyżej aspekty można przenieść także na grunt sportu amatorskiego, sportu dzieci i młodzieży oraz na poszczególne lekcje wychowania fizycznego. Jest to informacja szczególnie ważna dla nauczycieli WF-u, którzy na co dzień doświadczają problematyki zwycięstwa i porażki, motywacji do uczestnictwa w zajęciach, radzenia sobie z grupą, ale też specyficznymi jednostkami, różniącymi się charakterologicznie itp. Można odnieść wrażenie, że trenerzy/selekcjonerzy w sporcie profesjonalnym, przy całym szacunku dla ich pracy i obciążeń, głównie psychicznych, wynikających chociażby z presji społecznej, mają większy wachlarz narzędzi, a przede wszystkim osób, które są odpowiedzialne za poszczególne sfery treningu, przygotowania i funkcjonowania zawodników czy drużyn, niż trener drużyny młodzieżowej lub nauczyciel wychowania fizycznego. Ci ludzie muszą posiadać wiedzę i umiejętności całego sztabu wymienionego powyżej. Muszą być fachowcami w swej dziedzinie sportowej, muszą być wychowawcami, często lekarzami, socjologami (panowanie nad grupą), ale także i psychologami, którzy będą umieli stworzyć odpowiednie warunki do uprawiania sportu lub wchodzenia w świat aktywności fizycznej przez ich podopiecznych. 
Niniejszy artykuł ma na celu pokazanie roli, znaczenia oraz niektórych mechanizmów z pogranicza sportu i psychologii (w tym także psychologii sportu), które wpływają na sposób funkcjonowania dzieci i młodzieży, ich ewentualnych ścieżek rozwoju sportowego i tego, czy sport i aktywność fizyczna będą towarzyszyć im przez całe życie, czy będą tylko przykrym epizodem z dzieciństwa. Odbiorcami tego tekstu mogą być nauczyciele wychowania fizycznego, trenerzy sportowi, ale także rodzice.

Pasja i motywacja

Pierwszym, niezwykle istotnym terminem, pojawiającym się w kontekście uprawiania sportu czy podejmowania akt...