Gry i zabawy ruchowe kształtujące współpracę w grupie

Jak uczyć dzieci współpracy?

• Dbaj o dobre relacje w grupie (zabawy integrujące, zmiana uczniów w parach, konflikty rozwiązywane w sali, nie w szatni).
• Traktuj uczniów równo (wyznacz pomocników, dyżurnych, doceniaj nawet małe sukcesy, szczególnie tych mniej sprawnych).
• Współzawodnictwo wprowadzaj dopiero wtedy, gdy będziesz pewny, że w klasie nie ma podziałów.
• Kształtowanie współpracy rozpoczynaj od małych zespołów.
• Dostosuj zadania ruchowe do grupy.
• Mobilizuj uczniów do wysiłku.
• Oceniaj efekty pracy.
• Pozwól świętować sukces (w ramach zasad fair play).

Specyfika naszego przedmiotu pozwala nam na zastosowanie wielu narzędzi oraz środków treningowych, które zachęcą uczniów do pracy w zespole. Umiejętność współdziałania w grupie jest równie ważna, jak przyswojenie umiejętności ruchowych – za jedno i drugie zadanie uczeń może otrzymać ocenę z wychowania fizycznego. Uważam, że umiejętność współpracy w grupie jest ważniejsza niż opanowanie treści programowych z danej dyscypliny sportowej. Nie każdy musi umieć grać w piłkę, szybko biegać, ale wszyscy powinni być przygotowani do życia w społeczeństwie.

Poniżej przedstawiam kilka propozycji gier i zabaw ruchowych, kształtujących współpracę w grupie, które możecie wykorzystać we wszystkich grupach wiekowych. Pamiętajmy, że każdy środek treningowy powinniśmy dostosować do grupy ćwiczebnej, uwzględniając: poziom umiejętności, liczbę ćwiczących, warunki bazowe (wielkość sali gimnastycznej/boiska szkolnego, sprzęt sportowy).

Wszystkie grafiki zostały stworzone za pomocą Unicoach-Creator.

Zabawy ożywiające na rozgrzewkę

Berek-lawina

Berek-lawina to propozycja zabawy ożywiającej na rozgrzewkę, która wymaga od uczestników pełnej współpracy, zgrania, znajomości własnych możliwości. 

Organizacja:

• Wybrana osoba pełni rolę berka. Pozostali uczestnicy poruszają się na wyznaczonym polu. 

Przebieg:

• Berek chwyta złapanego za rękę. Następnie dwóch berków goni pozostałych uczestników. Każda kolejna osoba dotknięta przez berków dołącza do nich, tworząc „lawinę”. Wygrywa ostatnia osoba, która nie została złapana.

Wskazówki/uwagi:

• Trener pełni rolę berka na początku zabawy (w nowej grupie). Zabawę możemy wykorzystać w każdej grupie wiekowej, nawet u przedszkolaków (duża pomoc z naszej strony). Zawodnik, który wyszedł poza pole zabawy jest automatycznie złapany. Uczniowie tworzący „lawinę”, cały czas muszą trzymać się za ręce. 

Najczęstsze błędy

• Berki nie współpracują ze sobą (każdy chce biegnąć w inną stronę), rozpad „lawiny” (dzieci rozłączają się, tworząc kilka mniejszych grup), zbyt wąskie ustawienie goniących.

Zabawa ruchowa „Przyjmij pozycję”

Zabawę ruchową „Przyjmij pozycję” często wykorzystuję w części wstępnej lekcji. W starszych grupach dzieci prowadzą/kozłują piłkę (w zależności od głównego celu jednostki lekcyjnej). Co ważne, zasady zabawy można dowolnie modyfikować, wszystko zależy od naszej kreatywności.

Przebieg:
Uczestnicy poruszają się swobodnie na wyznaczonym polu. Na gwizdek:

• tworzą szereg, ustawienie uczniów wg daty urodzenia (od najstarszego do najmłodszego),
• tworzą szereg, ustawienie uczniów wg wzrostu (od najniższego do najwyższego),
• trzymają się za ręce, tworząc koło.

Wskazówki/uwagi:

• Gwizdek możemy zastąpić innym sygnałem dźwiękowym (np. klaśnięciem lub komendami głosowymi). W prosty sposób możemy wprowadzić element rywalizacji uczniowie–nauczyciel.

 
Przebieg:

• Zawodnicy poruszają się na wyznaczonym polu. Trener bierze aktywny udział w zabawie. Prowadzący jako „żywy stoper” chodzi lub biega po boisku. Nauczyciel daje zadanie, które uczniowie (po gwizdku) muszą wykonać, zanim on dobiegnie do ściany (lub innego miejsca). Kto wykona zadanie szybciej, ten otrzymuje punkt. Gramy do 5 zdobytych punktów.

Wskazówki/uwagi:

• większość dzieci uwielbia rywalizację z trenerem. Wybieramy proste zadanie do wykonania, np. wszyscy przyjmują pozycję siadu skrzyżnego, siadu prostego, leżenia przodem; 
• w zaawansowanych grupach, zalecam stosować coraz trudniejsze zadania (łączenie w pary, większe grupy).
• wyścigi rzędów z naciskiem na współpracę.

Zabierz kolegę

 

Organizacja:

• Uczniowie podzieleni na kilka równych rzędów. Przed każdym rzędem ustawiony pachołek (w odległości 10–12 m).

Przebieg:

• Na gwizdek, pierwszy zawodnik obiega pachołek, wraca do swojego rzędu, bierze za rękę partnera, razem obiegają pachołek, wracają na początek rzędu, następnie łapią kolejną osobę za rękę i wykonują analogiczne zadanie. Wygrywa drużyna, która szybciej wróci na linię startu (zawodnicy cały czas muszą trzymać się za ręce).

Wskazówki/uwagi:

• Przed gwizdkiem, uczniowie sami ustalają kolejność startu (kształtujemy współpracę w grupie, komunikację w zespole).

Najczęstsze błędy: 

• Skracanie dystansu (nie wszyscy zawodnicy obiegają pachołek), rozłączenie rzędu podczas biegu (nierówne tempo biegu...