Wiosenne przesilenie – spadek nastroju i chęci do treningów

W fachowej literaturze medycznej nie znajdziemy terminu przesilenia wiosennego. Ta przypadłość nie jest chorobą, tylko zespołem objawów, które nasilają się podczas przejścia z okresu jesienno-zimowego w okres wiosenno-letni. Największe nasilenie objawów przesilenia wiosennego występuje w okresie marca i kwietnia. Aż trudno w to uwierzyć, ale dotyka ono około 50–60% ludzi w zróżnicowanym wieku. Do grupy osób najbardziej narażonych na przesilenie wiosenne należą osoby przewlekle chore, zwłaszcza na choroby układu krążenia, a także pacjenci w okresie rekonwalescencji po zabiegach, meteopaci, osoby zdrowe, które ciężko pracują i zaniedbują regularny wypoczynek oraz sportowcy.
 

Przesilenie wiosenne można odczuwać nawet przez kilka tygodni. Do najbardziej charakterystycznych jego objawów należą: zmęczenie, senność, częste bóle i zawroty głowy, wahania nastroju, brak motywacji do działania, bóle mięśniowe i kostno-stawowe. Problemem wielu osób w tym okresie są osłabione, wypadające włosy, problemy ze skórą, jak i słabe, pękające paznokcie. Wszystkie te objawy przekładają się na funkcjonowanie naszego organizmu. Ogólne osłabienie powoduje, że jesteśmy bardziej podatni na choroby. Przez te objawy przesilenia wiosennego możemy odczuwać także niechęć do przebywania w towarzystwie, obojętność oraz kłopoty z koncentracją.

Główna winowajczyni przesilenia wiosennego – serotonina

Przesilenie wiosenne na naszej szerokości geograficznej jest dość powszechną dolegliwością, dlatego podjęto próby zdiagnozowania jej przyczyn. Z najnowszych badań wynika, że za stan wiosennego przemęczenia odpowiedzialna jest w znacznym stopniu serotonina – zwana powszechnie hormonem szczęścia. W okresie zimowym nasz mózg wydziela więcej melatoniny, która odpowiada za to, że jesteśmy rozleniwieni, bardziej senni. Jednak z czasem, gdy dzień zaczyna być dłuższy, w naszym mózgu wydziela się więcej serotoniny, czyli tak zwanego hormonu szczęścia. Zbyt wysoki poziom serotoniny, który występuje w okresie przesilenia zimowo-wiosennego, niestety źle wpływa na nasz organizm powodując tzw. zmęczenie centralne (ośrodkowe). Zaburzenia pojawiają się wówczas w całym układzie nerwowym. Do sprawnie pracujących mięśni mózg wysyła informację, że organizm dosłownie natychmiast potrzebuje odpoczynku. Właśnie stąd wynikają: odczucie znużenia, czasowa utrata sił i energii do działania oraz pogorszenie czujności. Po 3–4 tygodniach poziom serotoniny się wyrównuje i wtedy zaczynamy czuć się dobrze.

Niektórzy dopatrują się powodów złego samopoczucia w zmianach, jakie niesie ze sobą wiosna: z częstych zmian ciśnienia atmosferycznego, wahań temperatur, zmiany czasu na letni, a także ze specyficznego, „zimowego” trybu życia, którego efekty kumulują się właśnie na początku wiosny.

Jak radzić sobie z przesileniem?

Jak już było wspomniane, przesilenie wiosenne nie jest jednostką chorobową, nie wymaga więc leczenia. Trudno jest też je zdiagnozować, ponieważ nie ma skutecznej metody diagnostycznej. Choć przesilenie wiosenne nie jest jednostką chorobową, daje szereg objawów, które niczym choroba, utrudniają nam normalne funkcjonowanie. Najlepszym sposobem jest przeczekanie tego stanu. Po około 2–3 tygodniach organizm całkowicie zaadaptuje się do funkcjonowania w nowej porze roku. Bardzo ważne jest, by w tym czasie wspomóc nasz organizm. Słuchać go i reagować zgodnie z sygnałami, a stosując się do kilku prostych zasad, można zredukować dokuczliwe objawy. Ale o tym za chwilę. 

Wiosenne przesilenie nie stanowi dla nas zagrożenia. Jeśli jednak objawy utrzymują się przez dłuższy czas, są bardziej nasilone w porównaniu z poprzednimi sezonami lub budzą choćby najmniejszy niepokój, warto udać się na konsultację do lekarza ogólnego. Ten po zbadaniu nas i zapoznaniu się z dolegliwościami, pomoże ustalić przyczynę zmęczenia i złego samopoczucia. Czasem może się okazać, że niezbędne będzie wykonanie dodatkowych badań laboratoryjnych, które pozwolą ocenić ogólną kondycję organizmu. Wśród zalecanych badań mogą być m.in.: morfologia krwi, poziom żelaza, hormonów tarczycy, witaminy D, enzymów wątrobowych, poziom glukozy na czczo, mocz ogólny.

Poniżej znajdziecie kilka zasad jak sobie radzić z przesileniem wiosennym. Na pewno nie są to środki, po zastosowaniu których od razu minie nam taki stan czy nie najdzie nas wiosenne przesilenie, ale stosowanie się do nich chociaż trochę poprawi nam nasze samopoczucie w tym trudnym okresie.

• Pierwszym krokiem do zwalczenia wiosennego przesilenia jest zmiana diety. Powinna polegać przede wszystkim na zrezygnowaniu z tłustych, smażonych mięs, zawiesistych sosów i zup na rzecz potraw zawierających duże ilości warzyw i owoców. Na wiosnę najlepiej korzystać z warzyw mrożonych, które są o wiele bogatsze w wartości odżywcze, witaminy i składniki mineralne niż przechowywane całą zimę warzywa korzeniowe. Warto też sięgać po owoce importowane – bogate w witaminę C cytrusy i banany. Owoce krajowe o tej porze roku nie mają zbyt wielkiej wartości odżywczej. W jadłospisie warto też uwzględniać kiełki, które stanowią źródło cennych witamin i składników mineralnych. Naszą odporność poprawiają także mleczne, fermentowane napoje, zawierające żywe kultury bakterii. W diecie powinny się znaleźć produkty, które są źródłem wapnia i magnezu. Dlatego warto zainwestować w przetwory mleczne, które są podstawowym źródłem wapnia. Ten składnik znajdziemy również w kapuście, brokułach i roślinach strączkowych oraz orzechach i migdałach. Magnez jest również kluczowy, ponieważ jego brak zwiększa nerwowość i utrudnia skupienie się. Prze...