Atletyka terenowa – konspekt zajęć kształtujących wszechstronną sprawność

Wielką zaletą tych ćwiczeń jest to, że można je uprawiać cały rok, nie wymagają drogiego sprzętu ani stawiania specjalnych sal do ćwiczeń. Umiejętne wykorzystanie naturalnych przyrządów i przyborów do ćwiczeń może być dla uczniów dodatkową atrakcją. Przebywanie na świeżym powietrzu dotlenia mózg i ciało oraz hartuje organizm, przygotowuje do zmiany warunków atmosferycznych. Jedynym ograniczeniem do ich stosowania jest pogoda, która nie zawsze pozwala bezpiecznie przeprowadzić takie ćwiczenia. 

W ramach przygotowania do prowadzenia zajęć nauczyciel powinien przewidywać niebezpieczeństwa, jakie mogą im towarzyszyć. Należy zwrócić uwagę na ubiór ćwiczących, zapewniający komfort termiczny, oraz odpowiednie obuwie sportowe o grubszej podeszwie, zabezpieczające przed urazami spowodowanymi nadepnięciem na kamień lub korzeń. Trzeba także zwrócić uwagę na niebezpieczeństwa związane z ruchem drogowym, a najlepiej prowadzić je z dala od ciągów komunikacyjnych i unikać miejsc, gdzie trzeba przekraczać ulice.

Atletyka terenowa jest doskonałym środkiem do kształtowania wszechstronnej sprawności fizycznej, a szczególnie kondycyjnych zdolności motorycznych. Jej zalety są dostrzegane nie tylko w wychowaniu fizycznym, ale także w szkoleniu wojskowym i sportowym. Do zasobu tych ćwiczeń należą: rzuty, przenoszenia, skoki, przejścia równoważne, zwisy, wspinania, pokonywanie przeszkód terenowych, gry i zabawy terenowe, marsze i biegi terenowe, ale także ćwiczenia w tropieniu i obserwacji. 

W sytuacji panującej pandemii ćwiczenia w terenie wydają się najlepszą formą wychowania fizycznego. Okres zdalnej nauki, który unieruchomił uczniów przed komputerem, ograniczył kontakty i aktywność dzieci i młodzieży, był też okresem bardzo niekorzystnym dla kształtowania postawy ciała, wpływając na jej kifotyzację. Wszechstronne ćwiczenia terenowe, rozwijające gorset mięśniowy pod względem siły i gibkości, stanowią doskonałą profilaktykę wad postawy oraz kompensację dla siedzącego trybu życia. Dla wzmocnienia efektu korekcyjnego atletyki terenowej powinniśmy wplatać w tok lekcji ćwiczenia ukierunkowane na osiągnięcie konkretnego celu terapeutycznego. Doskonale do tego nadają się ćwiczenia kształtujące wykonywane podczas rozgrzewki i ćwiczenia równoważne, które w naturalny sposób wzmacniają mięśnie stabilizujące kręgosłup. 

Przedstawiony poniżej konspekt zajęć atletyki terenowej jest przykładem zajęć wychowania fizycznego łączących zalety ćwiczeń w terenie z elementami korekcji wad postawy. Korekcja ta ukierunkowana jest na przeciwdziałanie plecom okrągłym, wzmacnianie mięśni posturalnych oraz kształtowanie nawyku prawidłowej postawy ciała. 

Konspekt zajęć atletyki terenowej dla uczniów klasy 7 szkoły podstawowej

Temat: Kształtowanie wytrzymałości biegowej.

Miejsce ćwiczeń: park, las.

Liczba ćwiczących: 14 chłopców.

Sprzęt do ćwiczeń: kłoda drzewa, drzewa, dwie piłki do siatkówki, wykorzystujemy też ukształtowanie terenu.

Cele:

• kształcący: kształtowanie odruchu prawidłowej postawy ciała, kształtowanie wytrzymałości mięśni posturalnych, kształtowanie równowagi, kształtowanie umiejętności obserwacji przyrody,
• poznawczy: poznanie nowej zabawy terenowej „Poszukiwacze skarbów”,
• wychowawczy: kształtowanie umiejętności współpracy w grupie, kształtowanie świadomości jakości własnej postawy ciała.

Metody:

• realizacja zadań ruchowych: naśladowcza ścisła, zabawowa klasyczna, zadaniowa ścisła, problemowa,
• przekazywanie wiedzy: pokaz i objaśnienie,
• wychowawcza: wysuwanie sugestii, instruowanie. 

 

Tabela 1. Konspekt zajęć atletyki terenowej dla uczniów klasy 7 szkoły podstawowej

Tok lekcji	Nazwa i opis ćwiczenia	Dozowanie	Uwagi organizacyjno-metodyczne
Cz. I. Czynności organizacyjno-porządkowe       Cz. II. Dojście na miejsce ćwiczeń               Ćw. kształtujące przy drzewie   Ćw. szyi     Ćw. RR                   Ćw. T               Ćw. NN                   Reedukacja posturalna         Kształtowanie równowagi     Kształtowanie siły biegowej     Zabawa terenowa               Czynności porządkowe         Powrót do szkoły Ćw. oddechowe   Ćw. gibkości NN i obręczy biodrowej   Cz. III. Czynności końcowe	Zbiórka Sprawdzenie obecności. Sprawdzenie przygotowania do zajęć. Podanie zadań lekcji. Podział klasy na dwa zespoły.   Marszobieg terenowy. Zadanie dla zespołu 1: W czasie dojścia do miejsca ćwiczeń uczniowie obserwują napotkane ptaki. Po dojściu na miejsce, wyliczają napotkane gatunki ptaków. Zadanie dla zespołu 2: Ten zespół skupia się na napotkanych drzewach. Po dojściu na miejsce ćwiczeń wylicza napotkane gatunki drzew.   Pw.: Stojąc przodem do drzewa, RR w przód, chwyt drzewa oburącz. – Krążenia G. Pw.: Stojąc tyłem do drzewa, RR w dół, chwyt drzewa oburącz. – Skłony G w bok. Pw.: Stojąc tyłem do drzewa, plecy przylegają do drzewa, RR w dół. – Jednoczesne krążenia barków w tył. Pw.: Stojąc tyłem do drzewa, RR w tył w dół ugnij, chwytamy drz...