Autor: Dorota Kamień

Wyjazdy organizowane w ramach działań szkoły łączą wypoczynek z integracją i edukacją. Każda z powyższych form wymaga przygotowania nowych lub przestrzegania już obowiązujących zasad i regulaminów. O czym nie można zapomnieć?

Nauki o kulturze fizycznej obejmują wiele multidyscyplinarnych dziedzin, które funkcjonują w oparciu o jednolitą terminologię. Wspólny język pojęciowy dotyczący nie tylko teorii, ale przede wszystkim praktyki, pozwala na dalszy rozwój każdej dyscypliny oraz ułatwia współpracę między pokrewnymi naukami. Język bowiem jest narzędziem twórczym, który pomaga w porozumiewaniu się, ale jednocześnie może doprowadzić do powstania niekontrolowanych, niezgodnych z podstawowymi wytycznymi nazw, opisów czy skrótów różnego pochodzenia.

Dynamiczny rozwój nauki i nowych technologii systematycznie wprowadza wiele rozwiązań ułatwiających ludziom funkcjonowanie i poruszanie się w określonej przestrzeni. Z drugiej jednak strony doprowadza do niekorzystnych ograniczeń w zakresie układu ruchu. Człowiek będący z natury istotą wygodną, chętnie taką sytuację wykorzystuje.

Głównym celem szkolnego wychowania fizycznego jest przygotowanie młodego człowieka do aktywnego uczestnictwa w kulturze fizycznej. Podstawą teoretyczną takich działań jest program nauczania wychowania fizycznego zawierający niezwykle bogaty w treści o zdrowiu, sporcie czy innych formach ruchu zbiór zaplanowanych w czasie zadań dostosowanych do wieku, poziomu sprawności, płci czy nawet infrastruktury szkoły. Określona tematyka realizowana jest w jednolitych grupach wiekowych (klasach), w których uczestnicy podczas zajęć ze sobą współpracują oraz rywalizują. W wyniku takich działań dochodzić może do powstawania konfliktów. Lekcja wychowania fizycznego zatem to oddziaływanie czynników osobowych i pozaosobowych, jednak z wyraźną przewagą tych pierwszych [3]. Zadaniem nauczyciela prowadzącego nauczanie jest rozpoznanie każdej uczniowskiej grupy: jej właściwości, zainteresowania, ulubione ćwiczenia, jednostki uzdolnione, słabsze ruchowo, przywódcy formalni i nieformalni, czy poziom nauki.

Sprawność fizyczna dzieci i młodzieży od kilku lat kształtuje się na dość zróżnicowanym poziomie. W szkolnej populacji obok osób uzyskujących wartościowe rezultaty sportowe, systematycznie zwiększa się grupa najmłodszych, która osiąga niepokojąco niskie wyniki sprawnościowe. Dodatkowo nie wykazują oni zainteresowania uczestnictwem w rekreacji ruchowej czy sporcie, a wręcz przeciwnie, preferują bierny sposób spędzania wolnego czasu.

Współczesna szkoła w szerokim zakresie docenia walory zdrowotne i wychowawcze różnych form aktywności ruchowej. Najczęściej realizowane są one podczas zajęć ruchowych: wychowania fizycznego, sportowych zajęć pozalekcyjnych, szkolnych wycieczek turystycznych i rekreacyjnych. 
 

XXI wiek stawia przed człowiekiem olbrzymie wyzwania. Z jednej strony rozwijające się nowe technologie ułatwiają funkcjonowanie, a nowoczesna medycyna rozszerza możliwości leczenia, jak też przyspiesza powrót do sprawności ruchowej. Po drugiej stronie pojawiają się negatywne aspekty rozwoju cywilizacji, do których należy bierny sposób spędzania wolnego czasu (zazwyczaj w nieodpowiednich dla aparatu ruchu pozycjach), problemy z prawidłowym odżywianiem czy uzależnienie od nowych technologii (telefon, komputer – internet, telewizja) ograniczających aktywność ruchową.
 

Wśród zróżnicowanej wiekowo młodzieży szkolnej znajduje się duża grupa uczniów borykających się z rozmaitymi problemami zdrowotnymi. Niektóre choroby (m.in. przewlekłe) wymagają regularnego leczenia przez całe życie, co stanowi podstawowy warunek prawidłowego rozwoju biologicznego młodego człowieka. Często ograniczenia obejmujące uczniów chorych dotyczą wysiłku fizycznego, a w związku z tym uczestnictwa w lekcjach wychowania fizycznego.